HISTORIA PARAFII ŚW. MIKOŁAJA 

Wieś Łoniów istnieje co najmniej od 1321 r. (wówczas Łoniowy). Pierwsze informacje na temat parafii pochodzą z 1326 r., kiedy to pojawiła się na liście placówek duszpasterskich odprowadzających świętopietrze. Jan Długosz podaje, iż w 1440 r. w Łoniowie znajdował się murowany kościół pw. św. Mikołaja Biskupa. W 1569 r. właściciel Łoniowa, Paweł Gniewosz, został kalwinem i oddał kościół w swej miejscowości temu wyznaniu. Po 20 latach, w 1589 r., Marcin Gniewosz, idąc za zachętą żony Anny z Leszczów, powrócił do katolicyzmu i kościół w Łoniowie oddał z powrotem katolikom. Świątynia parafialna pw. św. Mikołaja Biskupa została wzniesiona w XV w. z fundacji Gniewoszów, ówczesnych właścicieli wsi. W 2 poł. XVI w. zamieniono ją na zbór kalwiński. Uroczystego poświęcenia zwróconego katolikom kościoła dokonał bp T. Oborski w 1663 r. Kościół był kilkukrotnie przebudowywany. Po raz pierwszy w 1759 r., kiedy to Łukasz Moszczyński dobudował kaplicę MB Szkaplerznej. Przeciwległą kaplicę św. Franciszka Ksawerego wzniósł pod koniec XVIII w. hr. Ignacy Hilary Moszyński. W 1818 r. odrestaurował on kościół i wybudował od jego frontu wieżę. Staraniem ks. Józefa Postka w 1886 r. została ona podniesiona o jedną kondygnację. Znalazły się w niej dwa dzwony i sygnaturka. W 1959 r. dzięki staraniom ks. Stanisława Wrony oraz ofiarności parafian i polonii amerykańskiej, dokonano gruntownego remontu świątyni umieszczono w niej nową polichromię. Od 2007 r. kościół jest poddawany remontom i konserwacji (m.in. wymiana okien i drzwi, odnowienie posadzki). Kościół jest murowany i otynkowany, zbudowany na planie krzyża greckiego. Przybudowana od zachodu wieża jest czworoboczna, trzykondygnacyjna, w dwu dolnych kondygnacjach szersza, z obszerną kruchtą w przyziemiu będącą przedłużeniem nawy. Prezbiterium jest prostokątne, a zakrystia dobudowana została wzdłuż niego od strony północnej. Wnętrza przykryte są pozornymi drewnianymi sklepieniami, kruchta i zakrystia posiadają sklepienia kolebkowe. Prezbiterium i kaplice otwierają się do nawy ostrołukowymi arkadami. Z gotyckich detali zachowały się: portal prowadzący do zakrystii z 4. ćwierci XV w. oraz gotyckie tarcze herbowe z Kościeszą Gniewoszów, wmurowane w zewnętrzne ściany prezbiterium i kaplicy. Wyposażenie wnętrza jest późnobarokowe i rokokowe. Ołtarz i obraz św. Franciszka Ksawerego pochodzą z nieistniejącego dziś kościoła jezuitów w Sandomierzu. Z tego samego kościoła przeniesiono wielki ołtarz wraz z figurami świętych apostołów Piotra i Pawła. Na zewnątrz świątyni, na ścianie kaplicy św. Franciszka Ksawerego, znajduje się w niszy pomnik, przedstawiający trumnę, a przy niej niewiastę. Jest to pomnik Zofii z Rozmiszewskich hr. Moszyńskiej, żony Ignacego Hilarego, zmarłej w 1812 r.